İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNİN OLUŞ MEKANİZMASI 

Prostatın doğum öncesi dönemde oluşması, buluğdan sonra olgunlaşması ve yaşlanmayla beraber büyümesi için testosteron hormonu gereklidir. Testislerden (yumurtalar) salgılanan testosteron, erkeklik hormonu olarak bilinir. Bu hormon 5-alfa redüktaz enzimi vasıtasıyla daha aktif bir form olan dihidrotestosterona (DHT) çevrilir.

Diğer tüm hücrelerde olduğu gibi, prostat hücreleri de bir yandan çoğalır ve gelişir, bir yandan da ölürler. Prostat hücrelerinde DHT vasıtası ile EGF (epidermal growth faktor) prostat büyümesine neden olur.

Hücrelerin ölümü, programlanmış hücre ölümü (apoptosis) denen bir düzen ve denge içerisinde devam eder. Transforming growt faktör-beta (beta-TGF) denen bir madde programlanmış hücre ölümünü başlatan  maddedir.

Hücrelerin çoğalması ve ölümü arasındaki denge çoğalma lehine bozulduğunda, iyi huylu prostat büyümesi meydana gelir.

Büyümenin bazı erkeklerde daha fazla, bazı erkelerde daha az olmasının tam nedeni bilinmemektedir. Muhtemelen, genetik özellikler, çevresel faktörler ve diyet prostatın farklı derecelerde büyümesinde rol oynamaktadır.

 

 

 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNE NEDEN OLAN RİSKLER?

  • Yaşlanma: Yaşlanma prostatın büyümesinde birincil derecede risk faktörüdür. Gençlerde iyi huylu prostat büyümesi görülmez.

  • Testosteron Hormonu: Yumurtalardan üretilen erkek hormonu testosteron, iyi huylu prostat büyümesi için gereklidir. Testisleri olmayan erkeklerde veya bazı testis hastalıklarında testosteron üretilemez. Bu erkeklerde iyi huylu prostat büyümesi görülmez.

  • Kalıtım: İyi huylu prostat büyümesinde kalıtsal faktörler önemlidir. Özellikle 60 yaşından önce iyi huylu prostat büyümesi nedeniyle ameliyat olan erkeklerin çocuklarında prostat büyümesi riski daha fazladır.

  • Irk: Irk özellikleri de iyi huylu prostat büyümesinde risk faktörüdür.

  • Diyet: Diyetin prostat büyümesine sebep olduğu veya onu önlediği konusunda tartışmalar fazladır. Sebze ağırlıklı beslenenlerde iyi huylu prostat büyümesinin daha az görüldüğü iddia edilmektedir.

 

 

 

 

 

  

 
 
AYAKTA İDRAR YAPMAK PROSTAT BÜYÜMESİNE NEDEN OLUR MU?

Ayakta idrar yapmanın prostat büyümesine neden olacağı halk arasında yaygın bir görüştür. Böyle bir ilişkinin varlığını gösterecek bir kanıt yoktur. Oturarak idrar yapma geleneği olan toplumlar ile ayakta idrar yapma geleneği olan toplumlarında iyi huylu prostat büyümesi sıklığı benzerdir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİ PROSTAT KANSERİNE NEDEN OLUR MU?

İyi huylu prostat büyümesi, prostat kanserine neden olmaz. Bunlar tamamen farklı hastalıklardır.

İyi huylu prostat büyümesi, prostatın idrar yolunu çevreleyen iç kısmında, prostat kanseri ise prostatın dış kısımlarında gelişmektedir. Bu nedenle, iyi huylu prostat büyümesi olan erkelerde aynı anda prostat kanseri de olabilir. Keza iyi huylu prostat büyümesi için yapılan tedavilerden sonra da prostat kanseri gelişebilir. Prostat değerlendirmelerinde bu ihtimal her zaman dikkate alınmakta ve gerekli değerlendirmeler yapılmaktadır.

 

 

  

 

 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNİN SEYRİ NASILDIR?

İyi huylu prostat büyümesi, oldukça yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Prostat büyüdükçe idrar yolunu sıkıştırır. Bu sıkıştırma arttıkça, hastanın şikâyetleri artar.

İyi huylu prostat büyümesinin seyri, kişilere göre farklılık gösterir. Şikâyet ve belirtiler, prostatın büyüklüğünden ziyade idrar yolundaki daralmanın derecesi ile orantılıdır. Hastaların şikâyetleri, hava sıcaklığı, alınan sıvı miktarı, çay kahve tüketimi ve stres gibi faktörlerle değişkenlik gösterir, artma ve azalmalarla seyreder.

Hastaneye müracaat eden hastaların yaklaşık %20’sinde ameliyat gerekmektedir. Kalan kısmında, hastalıkla ilgili şikâyetlerde zamanla değişiklikler meydana gelir. Hastaların,

  • %15’inde şikâyetlerde düzelme olur,
  • %30’unda şikâyetler aynı kalır,
  • %55’inde şikâyetler zamanla artar.

 

  

 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİ NETİCESİNDE İDRAR YOLLARI DEĞİŞİKLİKLERİ

Prostat büyüdükçe, içinden geçen idrar yolunu daraltır. İdrar yolundaki daralma, idrarın akımına engel oluşturur. Bu engele, mesane daha fazla kasılarak karşı koyar. Mesanenin fazla kasılması neticesinde mesane kasları büyür ve kalınlaşır. Böylece kalınlaşıp yapısı değişen mesanenin, sinirsel yapısı da etkilenir. Normalde düşük basınçla dolan mesane, dolma kapasitesine ulaşıncaya kadar kasılmaz. Mesane duvarı kalınlaştığında, mesane dolmadan erken kasılmalar meydana gelir. Bu kasılmalar, sık idrara çıkma, âni işeme ihtiyacı, gece idrara kalkma gibi şikâyetlerin sebebidir.

Prostat büyümesine bağlı olarak, idrar yolundaki daralma arttıkça, mesane daha da fazla kasılarak önündeki engeli yenmeye çalışır. Ancak bir safhada başarısız kalır. Mesanedeki idrar tam boşaltılamaz. Bu durum mesane ve idrar yollarının enfeksiyonuna, mesanenin adale ve duvar yapısının daha da bozulmasına neden olur.

Olay daha da ilerlerse, böbreklerde şişme, böbrek fonksiyonlarında bozulma ve üre yükselmesi meydana gelir.

   

 

Resim2
 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Prostat büyümesinde belirtiler ve şikâyetler, büyüyen dokunun idrar yolunu sıkıştırması ile ilgilidir. Bunlar, prostat büyümesi dışında, başka hastalıklarla da ortaya çıkabilen şikâyetlerdir. Bu nedenle, bunlara alt idrar yolu şikâyetleri denilir.

İyi huylu prostat büyümesinde belirti ve şikâyetler, mesanenin depolama ve boşaltma fonksiyonlarının etkilenmesi ile ilgilidir.

İdrar boşaltma fonksiyonu semptomları:

  • İdrar yapmaya başlamada zorluk
  • İdrar akımının kuvvetinde azalma
  • İdrar akımının kesintilerle olması
  • Mesanenin tam boşalmadığı hissi

İdrar depolama fonksiyonu semptomları:

  • Gece idrara kalkma
  • Sık idrara çıkma
  • Ani ve şiddetli idrar hissi

 

 

Resim3
 
 
ALT İDRAR YOLLARI ŞİKÂYETLERİ PROSTAT DIŞINDA HANGİ HASTALIKLARDA  GÖRÜLÜR?

İdrar ile ilgili şikâyetlere, prostat büyümesi dışında başka hastalıklar da sebep olabilmektedir. Bu nedenle, hasta değerlendirilirken sadece prostat üzerine yoğunlaşıp diğer sebepleri düşünmemek ve onlarla ilgili değerlendirme yapmamak hatalı sonuçlara neden olabilir.

  • Böbrek hastalıkları, taşlar, idrar yolları ve mesanenin sinirsel hastalıkları, mesane kanserleri
  • Kalp yetmezliği: Gece sık idrara kalkma şikâyetleri olmaktadır. Bu rahatsızlıkta, kalbin yetmezliği nedeniyle gündüz bacaklarda biriken sıvı, yatar pozisyona geçildiğinde dolaşıma geçmekte ve idrar olarak dışarı atılmaktadır. Böylece geceleri idrarın miktarı fazla olmakta ve geceleri idrar için sık kalkmak gerekmektedir. Aynı zamanda, bu hastalarda kullanılan idrar söktürücü ilaçlar, hem gece hem de gündüz sık idrar yapmaya neden olabilmektedir.
  • Şeker hastalığı: Şeker hastalarında, idrar yolu enfeksiyonları daha sıktır. Sinir liflerindeki bozulmalar neticesinde, mesanenin kasılma ve gevşemesi bozulabilir.

 

 

Resim2
 
 
PROSTAT BELİRTİ VE ŞİKÂYETLERİNİN DERECELENDİRMESİ

İyi huylu prostat büyümeleri ve alt idrar yolu hastalıklarında görülen belirti ve şikâyetler derecelendirilmektedir.

Uluslararası prostat semptom skoru olarak bilinen skorlama yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yedi sorunun her birine 0-5 arası puan verilir. Toplam

  • 0-8 puan hafif,
  • 9-19 puan orta,
  • 20-35 puan ağır

derecede şikâyet ve belirtilerin olduğunu gösterir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Resim3
 
 
YAŞAM KALİTESİNİN SKORLANMASI

İyi huylu prostat büyümesi olan hastalarda, hastalığın yaşamı ne derecede etkilediğini belirlemek için yaşam kalitesi sorgulaması yapılmaktadır. “Bundan sonraki yaşamınızı, mevcut idrar şikâyetleriniz ile geçirmek durumunda kalsanız, kendinizi nasıl hissedersiniz?” sorusuna hastanın verdiği cevap yaşam kalitesi skoru olarak değerlendirilir.

 

 

  

 

 

 

 

 

 

İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNDE TEDAVİ KARARI NASIL VERİLİR?

İyi huylu prostat büyümesinde tedavi kararını etkileyen iki unsur mevcuttur:

  • Hastanın şikâyetlerinin derecesi nasıldır ve bu şikâyetler hastayı ne kadar etkilemektedir?
  • Hastalığın, idrar yollarına etkisi ne durumdadır?

Hastanın şikâyetlerinin derecesi az ise genellikle herhangi bir tedaviye başlanmaz. Orta ve ciddi şikâyetleri olanlarda, ilaç veya cerrahi tedavilerden birisi gündeme gelmektedir.

Hastanın şikâyetlerinden bağımsız olarak prostat büyümesi, mesane ve idrar yollarını etkilemiş ve komplikasyonlara yol açmışsa, (Tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonları, mesane taşı, mesanede bozulma, böbrek yetmezliği) ameliyat gerekmektedir.

 

İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİ OLANLAR NELERDEN KAÇINMALIDIR?

Prostat büyümesinde şikâyetler soğuk havalarda artar. Hastaya üşütmemesi, soğukta kalmaması önerilir. Alkol kullanımı kısıtlanmalı, kısa zaman içinde fazla miktarda sıvı alınmamalıdır. Bunlar fazla idrar oluşumuna neden olacağından, mesanenin kasılma kapasitesinin aşılmasına ve idrar yapamamaya sebep olabilir. Nezle ilaçları, göz ilaçları, mesane kasılmasını azaltan bazı ilaçlar; şikâyetlerin artmasına, mesanenin boşaltılamamasına neden olur. Bunlardan kaçınılmalı veya dikkatle kullanılmalıdır.

 

  

p 2 Resim16
 
 
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNDE İZLEM NEDİR?

İyi huylu prostat büyümesinde hastanın şikâyetleri tolere edilebilir seviyedeyse ve prostatın büyümesi neticesinde komplikasyon gelişmemişse, herhangi bir tedaviye başlanmaz. Hasta yıllık kontrollerle izlenir. Bazı hastalar, “Bir yıl sonra tekrar gel,” denilerek kendilerine ilaç verilmemesini veya herhangi bir müdahale yapılmamasını yadırgarlar. Tıpta izlem, hastanın herhangi bir sorunu olmadığı anlamına gelmez. İzlemde, hastalığın doğal seyri beklenmekte ve daha sonra gerekirse tedavi uygulanmaktadır

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Resim3
 
 
PROSTAT BÜYÜMESİNDE KULLANILAN İLAÇLAR

1-İşemeyi kolaylaştıranlar

2-Prostatı küçültenler

3-Diğerleri

İşemeyi kolaylaştıran (idrar Akımını rahatlatan ilaçlar (Alfa bloker) ilaçlar prostatın büyüklüğünü azaltmaz, sadece daha rahat idrar akımını sağlarlar. Kullanıldığı sürece etkili olurlar. İlaç bırakıldığında eski durum ortaya çıkar. Bu ilaçların baş ağrısı, baş dönmesi, burunda tıkanma ve meni miktarının azalması, meninin mesaneye kaçışı gibi istenmeyen yan etkileri olabilmektedir

Prostatı küçülten ilaçlar altı aylık kullanımda prostatı %20 küçültürler. Prostat büyümesi için testosteron gereklidir. Ancak testosteronun kendisi değil, dihidrotestosteron denen ikincil ürünü prostattaki etkileri meydana getirmektedir. Testosteronun dihidrotestosterona dönüşümü önlendiğinde, prostatın büyümesi durmakta hatta küçülebilmektedir. Bu ilaçların kullanımına bağlı olarak az da olsa cinsellikle ilgili sorunlar, meni miktarında azalma gibi yan etkiler görülebilmektedir.

Prostatın sık ve âni işeme sorununu ortadan kaldırmak için mesane kasılmasını azaltıcı ilaçlar kullanılabilmektedir. “Antikolinerjik” denen bu ilaçlar hastanın şikâyetlerinde azalmayı sağlasa da uzun dönemde zararlı etkiler oluşturabilirler.

 

 

İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNDE AMELİYATLAR

Prostatın iyi huylu büyümelerinde  prostatın orta kısmındaki dokular büyüyerek orijinal prostatı dışa doğru ittirerek inceltir.  Sonuçta oluşan durum bir portakal gibidir.  Kabul kısmı orijinal prostattır, meyve kısmı sonradan olan büyümedir. İyi huylu prostat büyümelerinde uygulanan ameliyatlarda, portakalın iç kısmına benzetilen büyümüş kısım çıkartılmakta, kabuk kısmı yani orijinal prostat dokusu yerinde bırakılmaktadır.

İyi huylu prostat büyümelerinde yapılan ameliyatlar:

I-Açık Ameliyat

II-Kapalı ameliyatlar

  • TUR-P (Trans uretral rezeksiyon)
  • Lazerler (Holep, Tulep, Greenligt vb)
  • Diğerleri: Rezum (Su buharı tedavisi), Mikrodalga tedavi, Balon, Embolizasyon, ……….

 

  

Resim2
 
 
AÇIK PROSTAT AMELİYATI

Açık prostat ameliyatında, karnın alt kısmına yapılan kesi ile mesaneye ulaşılır. Mesane açılır, parmak ve aletler yardımıyla büyümüş prostat dokusu çıkartılır. Kanama kontrolünden sonra mesaneye, idrar yolundan sonda yerleştirilir. Mesane ve diğer açılan dokular dikilerek kapatılır. Sonda, yaklaşık 6-7 gün yerinde bırakılır.

 

 

 

 

 

  

 

Resim3
 
 
KAPALI PROSTAT AMELİYATI (TUR: TRANS URETRAL REZEKSİYON)

Dış idrar deliğinden sokulan 7-8 mm çapında özel geliştirilmiş aletlerle; prostat, mesane ve idrar yolunun iç kısmı görüntülenir. Endoskopik çalışma ve kesme elemanları ile prostat dokusu küçük parçacıklar hâlinde kesilir. Kesmek ve kanamaları kontrol etmek için genellikle elektrik enerjisi kullanılır. Kesilen parçalar mesane tarafında toplanır. Daha sonra bu parçalar yıkanarak dışarıya alınır. Ameliyattan sonra hastaya birkaç günlüğüne sonda yerleştirilir. TUR ameliyatlarında kullanılan elektrik enerjisi yerine, başka enerjiler de kullanılabilmektedir

 

 

  

 

 

 

Resim2
 
 
PROSTAT BÜYÜMESİNDE LAZERLE TEDAVİ


Prostatın iyi huylu büyümelerinde lazer tedavileri kullanılmaktadır. Tedavinin etkinliğini, lazerin türü ve kullanılan teknik belirlemektedir.Prostat tedavisinde üç tür lazer daha sık kullanılmaktadır:

1. Neodmium-YAG lazerler prostatın büyümüş kısımlarını, yakarak ortadan kaldırmak için kullanılmaktadır. Yakılan dokuların düşmesi ve iyileşmesi zaman alır. Bu nedenle uzun süre (3-4 hafta) sonda takılması gerekir. Son yıllarda tercih edilmemektedir..

2. Holmium ve tulium lazerler dokuları kesmek ve yakmak için kullanılır. Endoskopik aletlerden sokulan probla, büyümüş prostat dokusu içten oyularak çıkartılabilmektedir. Çıkartılan prostat mesaneye gönderilir. Mesanede morseratör denen, adeta kıyma makınası gibi çalışan ince bir alette parçalanarak dışarı alınır. Bu yöntemle çok büyük prostatlarda kapalı yöntemle tedavi edilebilir olmuştur.

3. Greenligt lazer, çok güçlü doku buharlaştırması yapabilmesi ile diğerlerinden farklıdır. Çok güçlü buharlaştırmaya rağmen, dokuda ışın 1 mm’den daha fazla derine ulaşmaz. Bu özellik sayesinde derindeki dokulara zararı olmaz, iyileşme süresi kısalır ve yan etkiler daha az meydana gelir. Buharlaştırma tedavisi olarak adlandırılmaktadır.

 

 

İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİNDE UYGULANAN DİĞER TEDAVİLER

Endoskopik Prostat Kesisi (Transuretral Prostat İnsizyonu-TUIP): Küçük prostatlı hastalarda uygulanan endoskopik prostat kesisinde, prostat çıkartılmaksızın boylu boyunca iki yerden kesilmektedir. Endoskopik prostat kesisi küçük prostatlılarda, klasik ameliyatlar kadar etkili olmasıyla birlikte, bu yöntemde darlık oluşum ve idrar kaçırma komplikasyonları daha azdır. Meninin geri kaçması durumu da diğerlerine göre daha az görülmektedir. Ancak daha sonra tekrar ameliyata gereksinim duyma ihtimali, diğerlerinden fazladır.

Mikrodalga Isı Tedavisi (Transuretral Mikrodalga Termoterapi-TUMT): Mikrodalga ile oluşturulan yüksek ısı, özel bir sonda vasıtasıyla idrar yolundan prostata uygulanır. Bir yandan da hastaya rahatsızlık vermemesi için idrar yoluna soğuk uygulaması yapılır. Isı ile dokunun büzüşmesi sağlandığından, prostatın küçülmesi ve idrar akımının rahatlaması meydana gelir. Hastaneye yatma ve anestezi gerekmediğinden ilgiyle karşılanmıştır. Ancak etkinliğinin az oluşu nedeniyle uygulanışı yaygın değildir.

Transuretral Needle Ablation-TUNA:

Prostat içine endoskopik yolla sokulan bir iğne ile radyofrekans enerjisi uygulanır. Bir müddet sonra dokuda büzüşme olmakta ve prostatın idrar yolundaki darlık etkisi azalmaktadır. Bu yöntemde de yeniden ameliyat gerekme ihtimali yüksek ve iyileşme süresi uzundur.

Balon İle Genişletme:

Büyümüş prostatın daralttığı idrar yolu içine, ucunda balon olan bir sonda yerleştirilir. Daha sonra balon şişirilerek basınç uygulanır ve darlık genişletilir. Kalıcı etkisi olmamaktadır.

İdrar Yoluna Stent Yerleştirilmesi:

Büyümüş prostat nedeniyle daralmış idrar yoluna, stent denen özel yapılmış tüpler yerleştirilir. Tüpün içinden idrar akımı olur. Tüp sert olduğundan, prostat ne kadar büyüse de yolu daraltamaz. Stentler iltihaplanmaya ve taş oluşumuna neden olabilirler. Bu nedenle uzun süreli kullanımları sıkıntı oluşturur.

Su Buharı Tedavisi (Rezum): Özel bir cihazla ısıtılmış su buharı prostat içine basınçla verilir. Bu buhar prostat hücrelerinin ölmesine ve zaman içinde prostatın küçülmesine neden olur. Bölgesel uyuşturma ile yapılabilmesi avantajdır. Düşkün hastalarda denenebilir.

  

 

Resim3
 
 
AÇIK AMELİYAT MI KAPALI AMELİYAT MI TERCİH EDİLMELİ?

Kapalı ameliyatta büyümüş prostatın tamamı alınamaz, nüks eder korkusu vardır. Çok büyük prostatlarda bu korkuda haklılık payı vardır. Genellikle 80 gramdan büyük prostatlar, büyük prostat olarak değerlendirilmekte ve açık ameliyatla çıkartılmaktadır. Son yıllarda lazerlerin de kullanılması ile çok daha büyük prostatlar kapalı yöntemlerle tedavi edilebilmektedir.

   

 

 

 

 

 

 

PROSTAT AMELİYATLARINDA ANESTEZİ NASIL OLMALI?

Prostat ameliyatları için; genel, spinal, epidural ve lokal anestezi türleri kullanılabilmektedir. Genel anestezide hasta tamamen uyutulmakta, solunum fonksiyonu anestezi cihazları ile sağlanmaktadır. Spinal ve epidural anestezi, belden uyuşturma olarak bilinmektedir. Omurilik çevresine verilen uyuşturucu ilaçlarla, omuriliğin duyusunu sağladığı bölgede ağrı hissedilmez. Bu yöntemde, hastanın bilinci ve belden üst kısmının duyuları normaldir. Lokal anestezide uyuşturucu ilaçlar, iğne ile prostat çevresine uygulanmakta, böylece prostata yapılan müdahaleler ağrısız olabilmektedir.

Her anestezi türünün, kendine göre avantajlı ve dezavantajlı yönleri mevcuttur. Hastanın özellikleri ve tercihine göre, anestezi uzmanınca bir seçim yapılmaktadır.

 

PROSTAT AMELİYATLARININ KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

İyi huylu prostat büyümeleri için yapılan ameliyatlarda, ameliyat yöntemi, hastanın yaşı ve genel sağlık durumuna göre komplikasyonlar mevcuttur.

Kanama:

Prostat ameliyatlarında kanama, hem ameliyat sırasında hem de ameliyattan sonra görülebilir. Kanamalar genellikle, prostatın çıkartıldığı prostat yatağından kaynaklanmaktadır. Genelde risk oluşturacak derecede değildir ve kan verme nadiren gerekli olmaktadır. Kanamalar ve oluşan pıhtıların sondayı tıkamaması için, ameliyattan sonraki ilk günlerde hastaya mesane yıkaması uygulanır.

İdrar Kaçırma

İyi huylu prostat büyümelerinde, yapılan ameliyatlardan sonra idrar kaçırma riski az da olsa mevcuttur. Mesanedeki idrarın kaçmaması için, mesanenin ve idrar tutucu adalelerin (büzücü adaleler-sfinkter) yapılarının normal olması gerekir. Prostat ameliyatlarından sonraki idrar kaçırmaların sebebi, mesanedeki bozukluklar veya idrar tutucu adalelerin zedelenmeleridir. Mesanenin bazı hastalıklarında, mesane duvarının elastikiyeti kaybolabilmekte veya mesane adalelerinde zamansız ve irade dışı kasılmalar olabilmektedir. Bunlar; prostat büyümesinden kaynaklanan mesane duvarındaki değişikliklere bağlı olabildiği gibi, mesaneyi ilgilendiren başka hastalıklarda da görülebilir. Böyle hastalarda ameliyattan sonra idrar kaçırma riski daha fazladır. İdrar tutmaya yarayan büzücü adaleler (büzük) iki tanedir. Bir tanesi mesanenin hemen çıkışında, prostatın başlangıç kısmındadır. Diğeri ise prostattan hemen sonra, idrar yolunu çepeçevre saracak şekilde yerleşmiştir. Prostat ameliyatında birinci büzük, prostatla beraber çıkarılmaktadır. Ameliyattan sonra yük, ikinci büzük üzerinde kalır. Bu büzükte daha önceden zayıflık varsa veya ameliyat sırasında bu büzük zedelenirse, idrar tutma zorlaşır. İdrar kaçırma, büzüğün zedelenme derecesiyle orantılıdır. Zamanla bu büzük adalelerinde gelişme olur ve idrar kaçırma düzelebilir.

 

 

Resim2
 
 
PROSTAT AMELİYATLARININ KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

Ereksiyon Problemleri

İyi huylu prostat büyümeleri için yapılan hem açık hem de kapalı ameliyatlarda, peniste sertleşme problemi ve diğer cinsel fonksiyon bozuklukları erkeklerin korkulu rüyasıdır. Hem açık hem de kapalı prostat ameliyatında, sertleşme ile ilgili damar ve sinirlerde zedelenme ihtimali azdır. Ancak erkeklerin ameliyattan sonra sertleşme ile ilgili korkuları, cinsel fonksiyonlarını olumsuz yönde etkileyerek problemlere neden olabilir. Başaramama korkusu olarak bilinen bu durumda, hastanın bilgilendirilmesi ve bazı ilaçların kullanılması ile sorun çözülebilir.

Boşalma Problemleri

Cinsel uyarılar neticesinde, meni kanalları ve prostattan gelen salgılar (meni), arka idrar yolunda birikir. Meninin burada birikebilmesi için, hem mesane tarafındaki birinci, hem de penis tarafındaki ikinci büzük kaslarının kapalı durması gerekir. Boşalma sırasında, mesane başlangıcındaki büzücü kaslar kasılı-kapalı hâlini devam ettirirken, penis tarafındaki büzücü kaslar ise gevşer ve açılır. Bölgedeki kasılmalarla meni dışarı doğru fışkırır.

Prostat ameliyatlarında, mesane başlangıcındaki büzücü adaleler çıkartıldığı için, meni birikimi yeterli olamaz ve boşalma, mesane tarafına (içe) doğru olur. Bu duruma, geri boşalma denilmektedir. Geri boşalmada, boşalma hissi ve orgazm duyusu normal olmasına rağmen, dışarı meni çıkışı olmaz ya da çok az olur. Mesaneye boşalan meni, daha sonra idrarla beraber dışarı atılır. İçe boşalmanın, erkeğin sağlığına ve cinsel gücüne zararı olmaz. Sadece hamilelik ihtimali azalır. İstenirse, tüp bebek gibi yardımlı üreme teknikleri ile çocuk sahibi olunabilir.

  

Resim3
 
 
İdrar Yolunda Darlık Gelişmesi

Hem kapalı hem de açık prostat ameliyatlarından sonra, idrar yolunda darlık oluşması riski, az da olsa mevcuttur.

Darlık oluşumunun sebebi, ameliyat sırasındaki zedelenmeler ile sondanın yaptığı tahriş ve iltihaplanmalardır. Bu nedenle, ameliyat sırasında idrar yolu ne kadar az zedelenirse ve sonda kalış süresi ne kadar kısa olursa, darlık riski de o kadar az olur.

Darlık olduğunda, prostat ameliyatından önceki şikâyetler yeniden ortaya çıkar.

Darlık, endoskopik olarak tedavi edilebilmektedir. Ancak darlıkların, tedavilerden sonra tekrarlama ihtimalleri vardır.