MESANE KANSERİ Mesanenin iç yüzeyini döşeyen hücrelerden kaynaklanan kanserlere mesane kanserleri denir.
İleri yaş hastalığı olup erkeklerde dördüncü kadınlarda sekizinci sıradadır.
Erken tanı tedavi için önemli olup en sık semptomu ağrısız idrar kanaması (hematüri) olmasıdır. Bu nedenle ağrısız hematürisi olan 40 yaş üstü hastalar mesane tümörü yönünden mutlaka değerlendirilmelidir.
Tedavi edilmediği takdirde hem prostat hem sindirim sistemi gibi lokal hem bölgesel lenf bezleri hem de karaciğer, akciğer kemik gibi uzak organ metastazlarına neden olabilmektedir.
MESANE KANSERİ RİSKLERİ Mesane kanserlerinin gelişiminden nedeni diğer birçok tümörlerde olduğu gibi kesin olarak bilinmemekle birlikte aşağıdaki faktörler sorumlu tutulmaktadır.
Aromatik aminler: 4-aminobifenil, 2-naftilamin, benzidin
Sigara: Sigara içindeki arilaminler
Analjezik akışkanlığı: Fenasetinin
Suni tadlandırıcılar: Siklamid ve sakarin
Kronik infeksiyonlar: Şistozomiazis
Pelvik Radyasyon
Siklofosfamid
Triptofan metabolitleri
Heredite ve genetik yapı
MESANE KANSERİ TANISI İdrarda kanama olduğunda ön tanılarda birinci sırada mesane kanseri bulunmalıdır.
Ultrasonografi: Mesane kanseri belli boyutlara ulaştığında (ortalama 3-5 mm) ultrasonografi ile görülebilir Kitle görülmesi tanıyı kuvvetlendirir ancak görülmemesi bir şey olmadığı anlamına gelmez.
MR veya Bilgisayarlı tomografi: Bu incelemeler ilaçlı yapılmalıdır. Mesane ile birlikte böbrek ve idrar yollarını daha iyi görüntüleyebilmesi nedeniyle gereklidir.
Sistoskopi: Mesane içinin endoskopik aletlerle görüntülenmesidir. Çok küçük lezyonlar da görülebilir. Aynı anda biyopsi de yapılabilir.
MESANE KANSERİ DERECESİ VE EVRELEME Mesane kanseri derecesinden kasıt kanserin azgınlık/kötülük seviyesidir:
Nüks ve daha kötü dereceye ilerleme ihtimali az ise düşük dereceli (az kötü) mesane kanseri olarak tanımlanır.
Nüks ve yayılma ihtimali çok olanlar yüksek dereceli (çok kötü) mesane kanseri olarak tanımlanır.
Evrelemede, ilk olarak kanserin mesane duvarında ne kadar derine ilerlediğine bakılır:
Kanser ilk tabakada (Ta) ve bunun altındaki ikinci tabakada (T1) ise yüzeysel mesane kanseri olarak tanımlanır.
Kanser mesane kaslarında (T2), mesane dışına (T3), komşu organlara (T4) ulaşmış ise derin/ infittratif mesane kanseri olarak tanımlanır.
Evrelemede ikinci aşama ise kanserin lenf bezleri (N) ve uzak organlara(M) yayılma durumlarının belirlenmesidir.
MESANE KANSERİ TEDAVİSİ VE TAKİBİ Mesane kanserinin tedavisinde ilk aşama endoskopik aletlerle dış idrar yolundan girilerek kanser temizlenir. Bu yüzeysel tümörlerde hem tedavidir hem de alınan parçaların patolojik incelenmesi kanserin derecesi ve evresi hakkında bilgi sağlar.
TUR sonrası patolojik inceleme kanserin yüzeysel ve düşük dereceli olduğunu rapor ettiği durumlarda tedavi tamamlanmış kabul edilir. Ancak her mesane kanserinnin nüks ihtimali olduğundan üç ayda bir sistoskopi kontrollerine devam edilir.
TUR sonrası patolojik inceleme kanserin yüksek dereceli olduğunu rapor ederse 1.5 ay sonra yeniden TUR yapılarak kanser hücresi kalıp kalmadığı kontrol edilir. Kanser kalmamış ise BCG immunterapi denen tedaviye ve üç ayda bir sistoskopi kontrollerine başlanır.
İlk TUR ameliyatı sonrası patolojik inceleme kanserin adale dokularına ilerlediğini (T2) rapor ederse veya görüntülemelerde mesane adalesinin tutulduğu gösterirse ya da BCG tedavisine rağmen nüksler oluyorsa mesanenin ameliyatla alınması gerekir.
